Prometheus
linkerzijde



Woensdag 12 november 2008 - IN FLANDERS FIELDS - DE GROOTE OORLOG
in verzen en muziek Geert Buelens & Grupetto Ensemble

In Flanders Fields
11 november 1918. Eindelijk zwijgen de wapens na vier jaar van zinloze en onmenselijke strijd in de loopgraven.
Resultaat: een Europa dat in puin ligt, miljoenen doden en onnoemelijk
leed. Ironisch genoeg wordt de oorlog, die was begonnen als ‘de oorlog die aan alle andere oorlogen een eind zou maken’ (the war to end all wars), de eerste in een lange reeks van wat tot nu toe de bloedigste eeuw uit de geschiedenis van de moderne mens is gebleken.
Nu, 90 jaar later, rest ons niets anders dan te herinneren en te hopen dat de herinnering aan hen die ‘eervol voor het vaderland gesneuveld zijn’ ons ooit eens zal doen beseffen dat oorlog enkel tot meer oorlog leidt en nooit tot vrede.

Als ooit, in nachtmerries, ook u zou moeten lopen
Achter de ezelskar waar wij zijn lijk op smeten;
Zag u die ogen draaien, paffig wit en open, in
Die omgekeerde duivelskop, verwrongen, aangevreten;
En hoorde u, bij elke bult, de gorgel van zijn bloed
Dat kwam geborreld uit door schuim verpeste longen,
Als een kapotgebeten tabakspruim geperst
Uit niet te helen zweren op reine kindertongen –

Mijn vriend, nooit meer verkocht u, trots en manifest,
Aan jongens die dorsten naar wat vergeefse glorie
Uw Oude Leugen: Dulce et decorum est Pro patria mori.

Citaat uit Dulce et decorum est van Wilfred Owen.
- ’t Is goed en zoet te sterven voor het vaderland -
Vertaling van Tom Lanoye in Niemandsland – Gedichten uit de Groote Oorlog

















Geert Buelens verzen
Geert Buelens (1971) is dichter, essayist en hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Hij debuteerde als dichter in 2002 met de bundel Het is. In de zomer van 2005 verscheen de opvolger Verzeker u. Het debuut werd bekroond met de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs en genomineerd voor de C.Buddingh'-prijs.
Zijn omvangrijke geschiedenis van de Vlaamse poëzie (Van Ostaijen tot heden: zijn invloed op de Vlaamse poëzie) werd bekroond met de Vlaamse Cultuurprijs voor Essay en Kritiek en met de Prijs van de Provincie Antwerpen voor Essay.
Van het boek verscheen in 2008 een derde druk, met een nieuw nawoord. Voor een apart verschenen essay over dichtende politici kreeg hij de 'kleine' Jan Hanlo-Essayprijs in 2003. Dit essay is opgenomen in de bundel Oneigenlijk gebruik. Over de betekenis van poëzie (2008), een boek over de plaats van de dichtkunst vandaag en de manier waarop gedichten in elkaar zitten.
Voor de Arbeiderspers bloemleesde hij De 100 beste gedichten van 2001. Hij was co-amensteller van een boek over de verwevenheid van de Vlaamse literatuur en de Vlaamse Beweging (De Trust der Vaderlandsliefde, 2005) en over de toekomst van België (Waar België voor staat, 2007).
Hij schrijft columns voor de krant De Morgen en was jarenlang redacteur van het literaire tijdschrift Yang.
In het najaar van 2008 verschijnt Europa Europa!, een boek waarin het verhaal van de Eerste Wereldoorlog wordt verteld door de ogen van Europese dichters.
Tegelijk verschijnt een grote bloemlezing met WOI-gedichten uit de hele wereld. In de Europese geschiedenis vormt de Eerste Wereldoorlog een keerpunt, politiek maar ook cultureel. De Grote Wereldoorlog wordt wel de Literaire Oorlog genoemd, omdat gedichten als 'In Flanders Fields' tot de dag van vandaag tot het collectieve geheugen over de wereldbrand behoren.
Aan de hand van hun werken en belevenissen belicht Geert Buelens in zijn boek Europa, Europa! hoe onder meer Rainer Maria Rilke, Fernando Pessoa, Paul van Ostaijen, Anna Achmatova, Vladimir Majakovski, Giuseppe Ungaretti en Guillaume Apollinaire de oorlog hebben beleefd en beschreven. We zien hoe de Italiaanse Futuristen enthousiast campagne voeren om hun land in het conflict te betrekken maar ook hoe in 1916 het dadaïsme ontstaat vanuit een gevoel van
walging over een cultuur die zo’n oorlog voortbracht. Gedichten worden massaal ingezet als propagandamiddel, maar tegelijk ook om te experimenteren met nieuwe vormen en ideeën.
Europa, Europa! is een brok levende cultuurgeschiedenis, een becommentarieerde bloemlezing prachtige gedichten en een essay waarin aan de hand van illustere voorgangers wordt nagedacht over oorlog en vrede, nationalisme en internationale samenwerking, revolutie en catastrofe
De bloemlezing Het lijf in slijk geplant is monumentaal en uniek met bijna tweehonderd gedichten uit de Grote Oorlog, vertaald uit meer dan dertig talen.
Wat blogs zijn voor Irak en films voor Vietnam, zijn gedichten voor de Eerste Wereldoorlog. In 1917 dichtte de Britse soldaatdichter Wilfred Owen: ‘The old Lie: Dulce et decorum est/ Pro patria mori’ – ‘Het is een leugen dat het goed en gepast zou zijn voor je vaderland te sterven.’ Dat is ons beeld van de Grote Oorlog: een zinloze catastrofe.
Negentig jaar na het einde van de oorlog wordt voor het eerst het hele verhaal verteld aan de hand van poëzie uit alle talen en tradities. Niet alleen de bekende Engelse war poets komen aan bod, maar ook de Franse, Duitse, Russische en Amerikaanse, Joodse en Armeense dichters. Behalve de grote namen van de Europese avant-garde komen ook onbekend gebleven soldaten, verpleegsters en burgers aan het woord; van Spanje tot Estland, van Turkije tot Ierland.

Grupetto Ensemble muziek
Grupetto stelt zich tot doel waardevolle (ontspannings)muziek uit de voorbije eeuw te doen herleven en herwaarderen. Dit door een degelijke en historisch verantwoorde, maar niettemin sprankelende vertolking.
Grupetto gaat zeker ook (hedendaagse) kunstmuziek niet uit de weg en kenmerkt zich aldus door een grote stijlverscheidenheid onder het motto van de Weense componist Alban Berg: “Goede muziek is goede muziek”.
Zo bracht Grupetto, na een vier jaren durende research, vanaf 1996 voor het eerst de muziek weer tot leven die daadwerkelijk gespeeld werd op de in 1912 gezonken R.M.S.Titanic. Dit eerste project “De laatste wals op de Titanic” resulteerde in een CD i.s.m. Radio 1. (Wat later kreeg de al snel uitverkochte CD een nieuwe release bij SONY Music) en een concerttoernee in de Vlaamse
Culturele Centra van in totaal meer dan 3 concertseizoenen.
Na het succes van het tweede project “Marlene Dietrich, Falling in Love Again” en de gelijknamige CD pakt Grupetto uit met zijn derde muziekzaalhistorisch project, getiteld: In Flanders’ Fields, een muzikaal oorlogsdagboek, een indringende doch aangename muziek- en mediavoorstelling over de nog immer actuele absurditeit van de Groote Oorlog.
Musici:
- Jo Vercruysse: viool, trompet, zang, klein slagwerk, arrangementen
- Henk Soenen: klarinetten, saxofoon, zang
- Bruno De Schaepdrijver: altviool, trompet, zang
- Valentijn Biesemans: cello, zingende zaag, zang, arrangementen
- Jan Lust: piano, zang